ساخت مستند مستندسازی یک تکنیک فیلم سازی است ، یک سنت سینمایی و شیوه ای از تقابل با مخاطب که دائما در حال تحول است و هیچ مرزی نمی شناسد . اولین بار واژه مستند یا Documentary در ۸ فوریه ۱۹۲۶ در نقدی درباره فیلم موآنا ساخته رابرت فلاهرتی استفاده شد . گری یرسون این نام را برگزید و مستند را مواجهه خلاقانه با مسلمات می دانست . ژیگاورتوف تعاریف دیگری از مستند ارائه کرد ؛ " زندگی همان طور که هست " " تصویربرداری پنهانی از زندگی " " گرفتن زندگی در حالت ناگهانی " و " تحریک یا غافلگیر کردن توسط دوربین " تعابیر ورتوف از فیلم مستند بودند . پارلورنتز نیز فیلم مستند را " فیلمی واقعی با خصوصیات نمایشی " توصیف کرد . مستندهای ابتدایی نخستین تصاویر مستندگونه که در سالهای پیش از ۱۹۰۰میلادی در کمتر از یک دقیقه ضبط می شدند تصاویری از ورود قطار به ایستگاه ، یک کشتی در حال حرکت و یا گروهی از مردم که از کار باز می گشتند بودند . در سالهای ۱۹۰۰ تا ۱۹۲۰ فیلمهای مستند سفرنامه ای باب شدند که از آن جمله می توان به فیلم مستند فرانک هارلی درباره سفر ناموفقی که به قطب جنوب داشت نام برد . سبک های مستند رومانتیک یا همان مستند شاعرانه رئالیسم یا مستند واقع گرایی مستند مشاهده ایی تبلیغ گرایی یا مستندنمایی مستند تعاملی یا مشارکتی مستند انعکاسی مستند اجرایی سایر دسته بندی های مستند عبارتند از مستند ترکیبی یا دورگه گردآوری یا آرشیوی مستند تجربی مستند چهره نگاری یا پرتره مستندهای داستانی یا بازسازی مستند واقعیت و خیال مستند خودنگاری مستندهای علمی و آموزشی مستندهای دوربین مخفی مستند مردم نگاری مستند مدرن و حیات وحش نام برد که مستندهای حیات وحش از پر مخاطب ترین فیلم های مستند هستند . ساخت مستند ساخت مستند کار ساده ای نیست و گاه پیچیدگی ها و مراحل مخاطره آمیز تری از یک فیلم سینمایی داستانی دارد ولی آنچه یک مستند را می سازد و دوام و قوام می بخشد تحقیقات آن است و شاید بتوان گفت زمانی که تحقیقات یک مستند به اتمام رسید ، مستند تمام شده است . پخش مستند و شبکه های مستند شبکه های مستند زیادی در دنیا به صورت جهانی در حال فعالیت هستند که معمولا بخش تولید را هم در کنار پخش ایجاد کرده اند و یا آثار مستقل مستندسازان را خریداری و پخش می نمایند . جشنواره ها و مخاطبان مستند جشنواره های مستند در دنیا هر ساله جشنواره های بسیاری به صورت مستقل برای نمایش و رقابت آثار مستند برگزار می شود و همچنین جشنواره های مهم و معتبری هم هستند که بخش مستند را در برنامه شان دارند و جایزه ای مستقل را برای آثار مستند در نظر گرفته اند . مخاطبان مستند به دو دسته تقسیم می شوند مخاطبان تخصصی که تمایل دارند مستندهای مربوط به زمینه کاری یا یک زمینه مورد علاقه خود را تماشا کنند تا اطلاعات بیشتری در مورد حرفه و گرایش مورد علاقه خود کسب نمایند ولی دسته دیگر مخاطبان سبک مستند هستند که اگر بخواهند به تماشای برنامه های تلویزیون یا فیلم ها و سریال ها بنشینند ترجیح می دهند خود را با سبک مستند سرگرم کنند . بهترین مستندها Free to play Samsara Cosmos : A peacetime odyssey Human Planet earth مستندهایی که در تاریخ ماندگار شدند : Man with the movie camera مردی با یک دوربین سینما ۱۹۲۷ Triumph of the will پیروزی اراده ۱۹۳۵ Night & fog شب و مه ۱۹۵۵ Don't look back به عقب نگاه نکن ۱۹۶۷ Grey gardens باغ های خاکستری ۱۹۷۵ Sans soleil بی نور ۱۹۸۳ The thin blue line راه آبی بزرگ ۱۹۸۸ Hoop dreams رویای حلقه ۱۹۹۴ Crumb کرامب ۱۹۹۴ Heart of darkness : a filmmaker apocalypse قلبهای تاریکی ۱۹۹۱ Bowling for columbine بولینگ برای کلمباین ۲۰۰۲ To be and to have بودن و داشتن ۲۰۰۲ Grizzly man مرد گریزلی ۲۰۰۵ Man of wire مردی روی طناب ۲۰۰۸ The cove خلیج کوچک ۲۰۰۹ Last train home آخرین قطار به خانه ۲۰۰۹ Jiro dreams of sushi رویاهای جیرو درباره سوشی ۲۰۱۱ The Act of killing عمل قتل ۲۰۱۲ Black fish ماهی سیاه ۲۰۱۳ The look of silence نگاه سکوت ۲۰۱۵ Cartel land سرزمین کارتل ۲۰۱۵ و بهترین مستند سال ۲۰۱۹ مستند " آپولو ۱۱ " شناخته شده است . مستندهای سفارشی آثار مستندی هستند که به صورت شخصی یا ارگانی برای ثبت کارها و اثرات پروژه ، مکان یا دوره ای خاص به مستند سازان سفارش داده می شود . به عنوان نمونه می توان ساخت مستند از پروژه های عمرانی که از ابتدای ساخت پروژه تا انتها و راه اندازی آن که طی هر فاز اجرایی تصویربرداری می شوند ، نام برد . مستندهای ما : نشانی گمشده برج خاموشان نذرنمک رمز شب جعبه سیاه